Borsaların görevleri ve ekonomiye katkıları arasında sermayenin tabana yayılması, şirketlerin düşük maliyetli kaynak sağlaması, yabancı sermayenin ekonomiye kazandırılması sayılabilir. Ayrıca hedge imkanı, speküaltif kazanç ve arbitraj imkanı sunması da faydaları arasındadır. Fakat borsaların görevleri ve ekonomiye katkıları buzun görünen kısmından çok daha fazladır.

Borsaların görevleri ve ekonominin katkılarını aynı başlık altında inceleyebiliriz çünkü borsalar sanayi, mali veya hizmet şirketlerinin ucuz fon yaratabildikleri, likidite sağlayabildikleri çok önemli bir mecradır. Diğer taraftan ekonominin içindeki bireylerin de şirketlerin karından ticari kişilik taşımadan kar sağlayabildikleri ve fiyat hasretlerinden faydalanabildikleri, risk yönetimi gerçekleştirebildikleri yerdir borsa.

Finansal gelişmişlik ile borsa ve ekonomi sarmalı

Finansal gelişmişlik ile ekonomilerin gücü arasında doğru ilişki vardır. Sermaye ve finans piyasaları gelişmiş ülkelerin ekonomileri de gelişmiştir. Sermaye ve para piyasalarının ekonominin gelişmesinde uzun vadeli bağımsız rol oynarlar. Mesela finansal sistemin gelişmiş olduğu ülkelerde gelir düzeyi de artmakta, kredi piyasasının büyümesine ve marjinal ekonomik aktivite yaratılmasına katkı sağlamaktadır.

Borsaları dolayısıyla sermaye ve para piyasaları gelişmemiş ekonomilerde kaynak maliyetleri artmakta şirketler yüksek kredi maliyetleri üzerinden borçlanmakta ve ekonomilerde büyüme, istihdam, refah seviyesi gerilemektedir. Bu çerçevede toplumun dönüşmesi kurumsal yapıların kendini geliştirmesi, eğitim, sosyal güvenlik dahil hayatın her alanında sermaye yetersizliğinin yansımaları izlenmektedir.

Borsaların görevleri nelerdir sorusunu cevapladığımızda borsaların ekonomiye katkıları daha net yorumlanacaktır.

Borsaların görevleri nelerdir?

Borsalar uzun süreli arz ve talebin karşılaştığı organize piyasalardır.

Borsaların asıl görevi ülke ekonomisine katkı sağlayacak şirketlerin halka açılacak düşük maliyetli fon sağlamasıdır.

Borsaların diğer bir görevi ise halka açılan şirketlerin gelirlerinin yatırımcı ile paylaşılmasını sağmaktadır. Borsada alım ve satım yapan yatırımcılar temettü ödemeleri esnasında şirketin hisselerine sahipseler şirketin karına hisseleri oranınca ortak olurlar.

Borsaların diğer görevleri arasında ise Hazine’nin piyasada likideyi sağlama ya da kısmak istediğinde tahvil ve bono gibi sabit getirili ihraçları ile para politikalarının gerçekleşmesine katkı sağlarken finans kurumlarının da kaynak ihtiyacını karşılarlar.

Borsaların ekonomiye katkıları çok katmanlıdır

Borsaların ekonomiye katkıları, borsa bünyesinde bulunan piyasaların çeşitliliğini de etkiler. Mesela Borsa İstanbul bünyesinde yer alan hisse piyasaları, tahvil ve bono piyasaları, vadeli piyasalar, döviz piyasaları ekonominin her alanında kurumsal ve bireysel yatırımcıların dolaylı veya direkt olarak katılım sağladıkları piyasalardır.

Aynı zamanda bu borsalarda işlem gören şirketler halka açılmaları nedeniyle tüm mali bilgilerini BİST ile paylaşmak durumundadır. Yine borsalarda işlem yapan ve görev alan tüm kurumlar, bireysel yatırımcıların da işlemleri güvenilir koşullarda şeffaflık ilkesi ile gerçekleşir. Kısaca ekonominin ana dinamiği şirketler ucuz fon sağlarken yatırımcılar da bu şirketlerin karlarına, sermaye artırımlarına, spekülatif fiyat kazançlarından fayda sağlarlar. Aynı zamanda finans sistemi de ucuz kaynak sağlar ve TCMB para politikalarını bu piyasalar kanalı ile gerçekleştirir. Daha fazla bilgi için www.gcmyatirim.com.tr adresini ziyaret edebilirsiniz.